Hoe motiveer je mensen effectief, terwijl er veel gerealiseerd moet worden binnen een organisatie? Voor Luuk Wink Training & Advies schreef Leon van der Meij een artikel over zijn visie op management in 2020 en geeft inzicht hoe een organisatie optimaal kan functioneren vanuit intrinsieke gemotiveerde mensen. 

Door: Leon van der Meij 

Ik ben een jaar of acht en ineens besef ik wat de lading van het woord ‘moeten’ is. Waar ik eerst alleen het willen tot in detail kende, kom ik er achter dat er ineens ook een tal van dingen moeten. Ik moet naar school, ik moet huiswerk maken, ik moet beleefd zijn, ik moet mijn kamer opruimen en zelfs bij het voetballen moet ik overspelen en positie innemen. De tijd van overal en nergens alles mogen en kunnen lijkt voorbij.

Natuurlijk besef ik nu ook dat, in het kader van opvoeding en vreugde, het niet anders kan dat er tal van dingen moeten en dat onderlinge afspraken de basis vormen van prestaties en successenZonder regels en moeten zal het immers een chaos worden en worden daardoor vele doelen niet bereikt, maar toch heb ik het willen altijd leuker gevonden.

Het dilemma voor de manager  

Dit dilemma geldt voor iedere manager anno 2020. Hoe combineer je het willen met het moeten? Hoe motiveer je mensen effectief, terwijl er veel gerealiseerd ‘moet’ worden op een afdeling? Daarnaast komt tevens dat het ‘willen en moeten’ door veel mensen worden misbruikt om zaken voor elkaar te krijgen of deze juist te kunnen ontduiken. Vooral als de druk hoog is grijpen we vaak terug naar de hiërarchische aansturing van het moeten, wordt er steeds minder naar elkaar geluisterd en wordt afdwingen de schijnbaar meest gemakkelijke wijze om zaken voor elkaar te krijgen. 

Toch is de waarheid vaak weerbarstiger en die les wordt mij dagelijks door mijn zoon van tien jaar oud gepresenteerd. ‘Moeten’ werkt gewoon niet bij hem, er komt helemaal niets uit zijn vingers. Ik hoor hem klagen, zeuren, excuses zoeken en zich verzetten tegen als dat hij moet doen. Hij voelt zich ongemotiveerd en belast met de taak. Vaak levert hij daardoor niet wat hij met een positief gevoel wel had kunnen leveren. En de grond van het volgende verzet tegen het moeten is hiermee alweer gelegd. 

Moeten werkt averechts 

‘Moeten’ wekt klaarblijkelijk dus weerzin in de hand. In feite vergaat het willen met het moeten, zonder dat er veel aandacht voor de inhoud is geweest. Buiten het feit dat bepaalde resultaten behaald ‘moeten’ worden vanuit bedrijfsbelang, is de vraag of dit naar de volle tevredenheid gebeurt wanneer je hier daadwerkelijk een ‘moetje’ van maakt. Denk hierbij aan op tijd komen, targets behalen, met concentratie aan kwaliteit werken, overwerken etc. etc. Moeten slaat gesprekken en eventuele input vanuit jouw mensen dood, met moeten stopt welwillendheid, resultaat vanuit het moeten is kortstondig en het uiteindelijke resultaat zal averechts staan op hetgeen je nastreeft, het commitment is immers vergankelijk.

Resultaat vanuit het moeten is kortstondig

Het goede nieuws? Als lijnmanager heb je een keuze om de benaderingswijze richting jouw medewerkers invulling te geven. Wat beweegt jouw medewerker en waarom? Wat is het hogere doel van jouw medewerker en waarom staat hij of zij iedere ochtend op om naar het werk te komen? Aan welke dromen en ambities werkt jouw medewerker en wat gaat jouw medewerker in ‘het nu’ daarbij helpen? Het zal daarbij geen verrassing zijn dat succes een gemene deler is die voor beide partijen zijn vruchten zal afwerpen en die beide partijen dichter bij het doel zullen brengen. 

Willen in plaats van moeten 

Wat beweegt mensen dan tegenwoordig? Dat is in veel gevallen bekend, dit zijn de primaire push- en pullfactoren van de hedendaagse arbeidsmarkt.  Mensen willen werken aan de toekomst en hebben dromen die ze willen verwezenlijken: een wereldreis maken, een huis of auto kopen, het onderhouden van een gezin en financieel onafhankelijk zijn. Mensen willen vooruitgang zien en zich ontwikkelen naar een volgende functie, een eigen bedrijf beginnen of later deeltijd gaan werken. Daarbij willen mensen graag waardering en erkenning voor zijn of haar toegevoegde waarde, wordt men graag betrokken in bepaalde beslissingstrajecten en hecht men veel waarde aan een leuke uitdagende werkplek. Het werk en het bijbehorende salaris is hierbij niets meer dan een middel om dromen en ambities waar te kunnen maken. 

Wanneer je als manager daarbij in staat bent het grotere geheel en de grotere belangen op een juiste manier onder woorden te brengen, dan geef je mensen de kans om onderdeel te zijn van de uitdaging en vanuit daar te ‘willen’ meedenken en meewerken. Hier stopt dan het moeten en komt willen om de hoek kijken. Mensen vinden bij zichzelf een extra kracht en hebben de juiste motivatie om veel betere resultaten neer te zetten, dan in een situatie dat men van alles moet. Help mensen dan ook te willen en help mensen die wil om te zetten in het doen! Dat zou in essentie de hoofdtaak van de team- en afdelingsmanager moeten zijn.  

Aan alle managers in Nederland, die het woord ‘moeten’ meermalig per dag gebruiken: een kritische blik in de spiegel en een open zoektocht naar het willen levert voor jou, jouw werkgever én jouw medewerkers uiteindelijk veel meer op dan hetgeen je tot nu toe voor mogelijk gehouden hebtInspireer mensen te dromen van dingen, geef ze vertrouwen in het feit dat niets onmogelijk is en laat de weg naar succes vooral een gedeelde verantwoordelijkheid zijn. Pak die verantwoordelijkheid richting jouw team en je zult versteld staan van wat mensen vanuit het ‘willen’ allemaal voor je kunnen en willen doen! 

Lees ook: